Boekrecensies 1081-1110

 

1081. Max Gross - In Polen lag een sjtetl

Wil je wel deelnemen aan de moderne tijd?

6 november 2021


Ergens diep in het Poolse woud ligt een plaats waar de tijd heeft stilgestaan. Het dorpje Kreskol is een echte sjtetl: een ouderwets Joods dorp waar de mensen diep gelovig zijn, de Joodse wetten onverminderd gelden en waar de moderne tijd volledig langsheen gegaan is. Zelfs de Duitse bezetting en genocide is eraan voorbij gegaan. En dan wil Pesje Lindauer scheiden van haar man, terwijl de ze pas ent getrouwd zijn. dit is een schandaal, ongehoord en haar man verzet zich er dan ook met hand en tand tegen. Maar uiteindelijk krijgt Pesje haar zin. Als vrij snel daarna eerst Pesje en vervolgens haar ex-man verdwijnen besluit de raad van rabbijnen dat het tijd is voor actie. Ze sturen de bastaard en wees Jankl Lewinkopf met een groep zigeuners mee om in de grote stad aangifte te doen van de verdwijning van Pesje en Ishmoël. In de grote stad aangekomen weet Jankl niet wat hij moet: hij spreekt alleen Jiddisch en zijn uiterlijk past totaal niet bij de moderne tijd. Eerst denken de mensen dat hij gek is, maar als hij op de psychiatrische afdeling van het ziekenhuis terechtkomt, ontdekken ze langzaam maar zeker wie en wat hij is en waar hij vandaan komt. 

En dan breekt er natuurlijk de pleures uit: de pers, de overheid, Joden van over de hele wereld, iedereen stort zich op Kreskol, wat een enorm ontwrichtend effect heeft op de voorheen zo hechte gemeenschap. Ga je mee met de moderne tijd of niet? Wat doe je met het geld dat je opeens verdient? En ondertussen beginnen de Polen er eigenlijk ook wel tabak van te krijgen: alle aandacht gaat uit naar Kreskol, er worden miljoenen zlotys geïnvesteerd in infrastructuur en al snel duiken er weer allerlei onfrisse anti-Joodse sentimenten op.

Ondertussen beluit Jankl in eerste instantie dat hij zich gelukkiger voelt in de moderne wereld en vindt een baan als bakker in Warschau. Daar loopt hij Pesje tegen het lijf, wordt smoorverliefd en probeert haar te redden. Maar uiteindelijk is de vraag waar je gelukkiger van wordt: de misschien wat saaie, maar o zo duidelijke en rustige oude situatie, of de nieuwe situatie met tweespalt en haat. Aan het eind is het niet moeilijk voor Jankl om te kiezen...

Een heerlijk "vertelboek", waarin een alwetende maar ongenoemd blijvende verteller uit Kreskol de lezer meeneemt door de geschiedenis en de moderne tijd. Met zijplotjes naast het hoofdplot, maar alles prima uitgewerkt. Veel Jiddische termen en achter in het boek staat dan ook een verklarende woordenlijst, die je zo af en toe echt wel nodig hebt om te begrijpen wat er gebeurt. Een prima boek.

 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1082. Helena Merriman - Tunnel 29
Nagelbijtend spannend én echt gebeurd

9 november 2021

Joachim Rudolph wordt net voor de Tweede Wereldoorlog in het oosten van Duitsland geboren. Hij maakt alle verschrikkingen van het eind van de oorlog mee: zijn vader wordt door  de Russen afgevoerd, zijn moeder verkracht, ze raken de boerderij kwijt. Uiteindelijk vluchten ze naar Berlijn, waar ze in het Oost-Berlijn van de Koude Oorlog belanden. Als dan ook nog in 1961 in één nacht de muur verschijnt is voor Joachim de maat vol. Op het laatste moment dat het nog kan vlucht hij in het donker met een vriend door de weilanden naar West-Berlijn. Maar daar kan hij de situatie van zijn landgenoten in Oost-Duitsland niet vergeten en als net twintig-jarige student besluit hij met een paar vrienden een tunnel te graven: niet Oost-Duitsland uit, maar Oost-Berlijn in. Dat is een zeer risicovolle activiteit, want overal loeren de VoPo's en aan beide kanten van de grens heeft de Stasi' letterlijk honderduizenden informanten en verraders. En toch willen de Oost-Duitsers, ondanks de draconische straffen die erop staan, massaal Oost-Duitsland verlaten... Uiteindelijk weten de vrienden een tunnel te graven en kunnen 29 mensen ontsnappen uit de "heilstaat".

Een waar gebeurd verhaal  dat op schitterende, nagelbijtende wijze verteld wordt door de BBC journaliste Helena Merriman, die hiervoor alle hoofdrolspelers interviewde, Stasi dossiers doorploegde en ook het grotere beeld van de Koude Oorlog, de geopolitieke situatie en de onderdrukking on Oost-Duitsland bijzonder goed uitlegt. En naast  de "goeden" is er een Stasi infiltrant, die het allemaal nog spannender maakt. En een cameraploeg van NBC uit Amerika, die alles wil vastleggen om de Amerikanen te laten zien wat er gebeurt in Berlijn. Wat een verhaal! En prachtig verteld, alsof je er zelf bij bent.

 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1083. Susan Smit - De heks van Limbricht

Zo blij dat ik een vrouw in de 21e eeuw ben

15 november 2021

Als Entgen Luijten 74 is in 1674 wordt ze opgepakt en ervan beschuldigd dat ze een heks is. Entgen is weduwe, heeft een eigen boerderij en weet heel veel van kruiden en natuurgeneeswijzen. Maar haar belangrijkste eigenschap is dat  ze een "scherpe tong" heeft: ze is slim, eigenzinnig, onafhankelijk, heeft een mening en twijfelt ook niet om die te uiten. En daarmee is ze een bedreiging voor de kasteelheer van Limbricht, waar ze woont. Ze bemoeit zich ook met alles wat "mannenzaken" zijn, ook toen haar man Jacob nog leefde: onderhandelingen over de prijs van de oogst, het uiten van onvrede over de exorbitante bijdrage uit de oogst die de kasteelheer opeist, enzovoorts. En daarnaast besluit ze niet meer ter kerke te gaan sinds de pastoor haar dochter Grietchen ten overstaan van de hele parochie voor addergebroed uitmaakte omdat ze ongehuwd zwanger was. Kortom, meer dan genoeg redenen om voor ongeveer iedereen een bedreiging te zijn. 

Nadat Entgen is opgepakt wordt ze opgesloten in de kerkers van kasteel Limbricht en begint de hele farce die heksenproces wordt genoemd en die op een heel andere manier verloopt dan een gewoon proces met gewone beschuldigingen: zo is de aanklager ook de rechter, mag er gemarteld worden en heeft de vermeende heks maar zeer weinig mogelijkheden om zich te verdedigen. Maar Entgen laat zich niet dwingen om te bekennen, ook niet als ze gemarteld wordt door haar duimnagels aan te schroeven, schenen te breken en opgehangen te worden aan haar armen. En als je niet bekent als je gemarteld wordt mogen ze je niet veroordelen, maar de kasteelheer (die achter dit alles zit) heeft nog een laatste troef die hij uitspeelt...

Dit boek maakt maar weer duidelijk hoe vrouwen, vooral slimme, onafhankelijke vrouwen, door de eeuwen heen onderdrukt werden (en worden) door mannen die zich bedreigd voelen. En helaas vaak met steun van vrouwen die zich laten onderdrukken. Het boek is gebaseerd op een waargebeurd verhaal: alle processtukken van het heksenproces tegen Entgen Luijten zijn bewaard gebleven. Susan Smit kiest een vorm waarin ze Entgen in haar kerker herinneringen aan haar leven op laat halen, waardoor het ook duidelijk wordt hoe het leven van de gewone vrouw in de 17e eeuw in elkaar zit. En toch kon het boek me niet helemaal grijpen en ik kan niet precies beschrijven waarom: misschien is het niet erg "literair" geschreven, ik weet het niet. Inhoudelijk interessant, qua stijl niet helemaal mijn ding dus.

 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1084. Michael Connelly - The dark hours

Mooi tijdsbeeld

23 november 2021

Het is de jaarwisseling van 2021: de politie van Los Angeles is door alle misdragingen van agenten in de VS in het nauw gedreven en probeert zo onzichtbaar mogelijk te zijn, corona heeft de hele samenleving veranderd en het Capitool staat op het punt om bestormd te worden door een horde Trump-aanhangers. Renée Ballard en haar toegewezen partner schuilen tijdens de jaarwisseling onder een viaduct omdat er nogal veel in de lucht geschoten wordt met echte wapens en die kogels ook weer terug op aarde landen, met alle gevolgen vandien. Ook zitten ze te wachten tot de Mighnight Men, een duo serieverkrachters die bij vrouwen naar binnen sluipen, weer toe zal slaan.  Er wordt inderdaad met scherp geschoten deze jaarwisseling, en wel op een ex-bendelid dat 25 jaar geleden tegen betaling van heel veel geld het rechte pad is opgegaan. Al snel is duideilijk dat het hier om een afrekening gaat, maar door wie en waarom is niet direct duidelijk. Ook slaan de Midnight Men weer toe. Omdat Ballard's partner er tussenuit knijpt met haar vriendje staat Ballard er alleen voor. Het pistool dat werd gebruikt bij de moord blijkt een link te hebben met een oude zaak van Harry Bosch, dus neemt ze contact met hem op en werken ze samen aan die zaak. Omdat ze niet echt veel medewerking krijgt van haar collega's gaat ze ook met de andere zaak samenwerken met Bosch, tot groot chagerijn van de haar baas. Uiteindelijk krijgen ze beide zaken opgelost, al kost het haar wel slapeloze nachten en een paar behoorlijk benauwde momenten.

Weer een fijne nieuwe Connelly, waarin een mooi beeld geschetst wordt van deze rare tijden waarin ook verwijzingen naar de Capitool-bestorming en de misdragingen van agenten tegen met name zwarte medeburgers zitten (en waarin het standpunt van Connelly goed tussen de regels doorschemert). Ballard en Bosch is een mooi team tezamen. Ik las ergens dat Bosch oud begint te worden, maar ik vond het wel meevallen. Een hele dikke 4 sterren.

 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1085. Angela Marsons - Stolen ones

Heel veel  kleine hoofdstukjes leiden tot heel spannend verhaal

27 november 2021

Vijfentwintig jaar geleden is  een  meisje verdwenen, die nooit teruggevonden is. Op het politiebureau verschijnt een steenrijke man, Steven Harte, die beweert dat hij kennis heeft over deze zaak, maar hij voorspelt ook dat er nog iets gaat gebeuren. En inderdaad: bij een vals brandalarm in een naschoolse opvang verdwijnt een meisje die in dezelfde leeftijdsgroep valt als het verdwenen meisjeSteven Harte probeert een psychologisch spelletje te spelen met Kim Stone, terwijl hij totaal geen belangstelling heeft voor de andere leden van haar team. Dus gaan ze met het hele team als een gek aan het werk om in een race tegen de tijd te proberen de zaak te ontrafelen. Er blijken in de loop der tijd meer meisjes verdwenen te zijn, waarvan er twee een jaar later weer opdoken. Maar drie andere meisjes zijn nooit teruggevonden. Als er botten van een kind gevonden worden op een plaats die aan Steven Harte kan worden gelinkt, heeft Kim Stone eindelijk een reden om Harte te arresteren, maar die haalt er meteen een bitch van een advocaat bij. Met behulp van een profiler weten ze het gedrag van Harte to ontrafelen en lukt het Stone om de zaak op te lossen. En ondertussen probeert Alexandra Thorpe, een psychopatische psychiater die levenslang heeft gekregen na Kim Stone na het leven te hebben gestaan, zichzelf een weg uit de gevangenis te manipuleren...

Een nieuwe Angela Marsons is altijd een reden om een weekend vrij te houden. En inderdaad heb ik dit boek, na een klein aanloopje op donderdag en vrijdag, grotendeels op een regenachtige zaterdag uitgelezen. Door de kleine hoofdstukjes, waarbij het perspectief regelmatig verandert, heb je steeds het gevoel "nog één hoofdstukje, nog één hoofdstukje..." en voor je het weet zit je zo in het verhaal dat je de tijd vergeet tot je het boek uit hebt. eeen heerlijk boek dus. En met het einde weet je in ieder geval zeker dat er nog minstens één heel spannend deel aankomt. Een prima verhaal met goede dialogen, mooie vondsten en een bevredigend einde met een twist.

 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1086. Caroline de Gruyter - Beter wordt het niet

Het HabsburgseRijk en de Europese Unie - een vergelijking

4 december 2021

De Eerste Wereldoorlog is in Nederland niet zo'n issue omdat "we" neutraal waren. Als je er dan iets over leest is het eigenlijk zelden over het Habsburgse Rijk, waar het toch eigenlijk allemaal mee begon. Voor mij stond er in dit boek dus heel veel over de Habsburgers en hun rijk dat ik nog niet wist. Hoe de Hongaren ook toen al dwarslagen en een uitzonderingspositie wisten te krijgen; hoe de keizer door middel van bureaucratie en een gemengd leger alle landen van zijn rijk bij elkaar te houden probeerde. En hoe je, als je omringd bent door andere expansionistische staten (in zijn geval het Tsaristische Rusland, het Ottomaanse Rijk, Pruisen en Frankrijk), eigenlijk altijd gedwongen bent tot onderhandelen en schipperen. En hier begint ook de overeenkomst met de Europese Unie van onze tijd: 27 landen die allemaal wat anders willen, Hongaren die dwarsliggen, "omringd" (in deze geglobaliseerde wereld iets minder letterlijk) door landen die de baas willen spelen (Amerika, China, Rusland, Turkije). Alleen heeft de EU geen duidelijke buitenlandse politiek, geen eigen leger en ook geen uitgebreide bureaucratie (dat wist ik trouwens niet). Maar het blijft schipperen, waarbij ieder land zijn eigen belang  voorop stelt, maar toch ook niet uit de EU wil. Dat laatste afgezien van de Brexit natuurlijk, maar de Engelsen beginnen er nu al achter te komen hoe onverstandig dat geweest is.

Caroline de Gruyter heeft als correspondent voor onder andere NRC Handelsblad in Brussel en Wenen gewoond en heeft een flinke studie gemaakt van het reilen en zeilen van zowel het Habsburgse Rijk als de Europese Unie en trekt nu lijnen tussen verleden en heden. En verder beschrijft ze uitgebreid de sfeer in Wenen, hoe het de Habsburgse familie nu vergaat en hoe de adel zich nog steeds uitgebreid met de hedendaagse politiek bemoeit. Een interessant boek.

 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1087. Tomasz Jedrowski - Zwemmen in het donker

De Poolse Brokeback Mountain

8 december 2021

Als onderdeel van zijn afstuderen in het Polen van 1980, waar de communistische partij wankelt onder de druk van de vanbond Solidarnosc, moet Ludwik Gowacki een zomer in een landbouwkamp werken. Hij weet dat hij op jongens/mannen valt, maar is te angstig om daar echt voor uit te komen. In het landbouwkamp ontmoet hij Janusz. Aan het eind van het kamp vraagt Janusz of hij met hem mee wil gaan kamperen en samen brengen ze een paar weken door aan een afgelegen meer midden in het bos, waar ze zwemmen, verboden boeken lezen en vrijen. Aan het eind van de zomer gaan ze terug naar Warschau, waar ze moeten bedenken wat ze met hun leven willen doen. Ludwik komt uit een gezin waar stiekem naar de westerse radio werd geluisterd, Janusz uit een gezin waar ze de harde partijlijn trouw volgden en dus is de keuze van de jongens ook heel verschillend. Ludwik twijfelt of hij naar het westen moet vluchten maar besluit uiteindelijk te solliciteren naar een promotieplaats. Zelfs daar blijk je kruiwagens voor nodig te hebben. Janusz wordt ambtenaar op het censuurbureau en, ondanks dat ze elkaar blijven ontmoeten, groeien ze steeds verder uit elkaar. Janusz maakt ook flink werk van zijn leven in Polen: hij likt zich in bij de familie van een generaal en krijgt uiteindelijk zelfs verkering met de dochter des huizes, terwijl Ludwik steeds ontgoochelder raakt en uiteindelijk besluit Polen te verruilen voor de Verenigde Staten. Maar je kan Polen wel verlaten, maar Polen verlaat jou niet.

Dit boek deed me heel erg denken aan Brokeback Mountain, waarin ook twee jongemannen een zomer met elkaar doorbrengen, maar daarna onder druk van de maatschappij twee heel verschillende kanten met hun leven opgaan. Een mooi boek, waarin zelfs de opstand in Polen van 1980 een rol speelt. In het engels geschreven door een Poolse schrijver die echter geboren werd in Duitsland, studeerde in Engeland en nu weer terug is in Polen met zijn franstalige man.

 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1088. Nico Dros - Willem die Madoc maakte

Boeiend verhaal, beetje krukkig Nederlands

18 december 2021

Als klein kind wordt Beda gered uit een op de klippen gelopen boot. Hij groeit op in een armzalig klooster ergens in het Vlaamse land. Zijn grote passie blijkt lezen en schrijven te zijn en al snel wordt hij als kopiist aan het werk gezet. Hij weigert echter de gelofte als monnik af te leggen, omdat hij van jongs af aan al een echte atheïst voelt. Bovendien wordt hij (en met hem alle jonge jongetjes in het klooster) misbruikt door de monnik Elmus. Als zijn schrijfmeester overlijdt en hij gedwongen wordt de gelofte af te leggen besluit hij te vluchten uit het klooster, maar niet nadat hij Elmus gestraft heeft voor zijn daden. Via een verblijf in Koekelbeke, de hoerenbuurt buiten de poorten van Brussel, komt hij uiteindelijk terecht in Noord-Frankrijk, waar hij de vertrouweling wordt van de graaf, die zelf ook niet gelovig is. Hij reorganiseert het pachtsysteem en beheer van de grafelijke landen, waar hij natuurlijk de nodige vijanden bij maakt. Maar de bloedmooie, intelligente tweede vrouw  van de graaf ziet hem wel zitten en in het geniep verwekt hij een kind bij haar dat de graaf, helemaal blij met eindelijk nageslacht, opvoedt. Als de graaf uiteindelijk overlijdt moet Beda, die zich inmiddels Madoc noemt, weer vluchten omdat zijn vijanden de macht overnemen. In eerste instantie doet hij dat met de gravin en zijn zoon, maar uiteindelijk nemen ze afscheid en gaat Madoc, die zich inmiddels Willem noemt, door richting het noorden, waar hij eerst trouwt met Wijchje, die uiteindelijk begijn wordt, en daarna reorganiseert hij de bezittingen van de rijke Gentse poorter Geeraerdt Verspronck. In al die jaren is het lezen enschrijven min of meer zijn core business en uiteindelijk besluit hij zelf te gaan schrijven: hij hertaalt Van den vos Reijnaerde vanuit het Frans in het Diets, dat een opkomende taal is, en doet hetzelfde met met verhaal over de wolfsmonnik Izegrim. Maar zijn eigen, oorspronkelijke werk, is een tweetal werken in het Latijn, waarin hij zijn kijk op de wereld (inclusief zijn ongeloof) uiteen zet, wat een bijzonder gevaarlijke beslissing blijkt te zijn in een tijd waarin de inquisitie in opkomst is.

Tot zover de hooflijnen van dit verhaal. Maar dit verhaal wordt geschreven door een gedesillusioneerde Vlaamse hoofddocent mediavistiek, die via een rijke weldoener een boek in handen krijgt waarin Willem die Madoc maakte waarschijnlijk zelf de verhalen Van den vos Reijnaerde, de wolfsmonnik Izegrim en nog wat verhalen geschreven heeft. In de schutband verstopt vindt hij een aantal vellen perkament met een soort onontcijferbaar steno die hem aanzetten tot fantaseren over deze Madoc. En daar komt dus het bovenstaande verhaal uit voort.

Best een boeiend boek om te lezen, vooral het deel tot en met zijn verblijf bij de graaf, maar het Nederlands is nogal krukkig met regelmatig woorden die niet bestaan en als neologismen ook niets toevoegen aan het verhaal. Willem heeft nogal wat moderne kantjes, maar dat mag als het geschreven is door een hedendaagse wetenschapper. Vier sterren voor het verhaal, minder voor het nederlands.

 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1089. Clive Cussler - De gangster

Gewoon een boek tussendoor, meer niet...

23 december 2021

Isaac Bell werkt in 1906 voor detectivebureau Van Dorn in New York als hij op een zaak gezet wordt waarbij een Italiaanse gangster zich een weg naar boven moordt, omkoopt en opblaast. Alleen is het onduidelijk wie deze gangster is, omdat hij zich verschuilt achter maffiabeweging De Zwarte Hand en zijn "personeel" hen niet te zien krijgt. Al snel wordt het Bell en zijn team duidelijk dat een nette kruidenier, annex niet zo nette koppelbaas, annex corrupte leverancier van  de etenswaren aan de arbeiders van de nieuw aan te leggen watervoorziening van New York achter De Zwarte Hand zit en dat hij grootse plannen heeft. Daar wordt hij bij geholpen omdat hij een complot voor een moordaanslag op president Theodore Roosevelt op het spoor komt. Bell zit hem de hele tijd op de hielen, maar het lukt hem alsmaar neit niet om hem te pakken te krijgen. En dit gaat geheel in Cussler-stijl gepaard met veel gevechten met blote vuisten, messen, geweren en andere hulpmiddelen en als er al vrouwen te vinden zijn zijn ze allemaal bloedmooi, jong en levensgevaarlijk.. 

Kortom, een boek in de categorie "elke 7 pagina's een knokpartij of ontploffing". Dit is al deel 9 in de Isaac Bell serie, maar de eerste die ik lees en ik had in het begin nogal moeite om er achter te komen wie wie is en bij welk kamp hij/zij hoort. Aan het eind zit de vaart er flink in, maar dat duurt nogal even. Kortom, een typisch boek voor tussendoor om uit de bibliotheek te halen en gewoon lekker op de bank te lezen zonder dat er iets van zal blijven hangen.

 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1090. David van Reybrouck - Revolusi

Doorwrocht werk over een periode waar Nederland zich voor moet schamen

25 december 2021

Net voor de laatste ooggetuigen het loodje legde besteedde Van Reybrouck een aantal jaren aan het uitzoeken van de gebeurtenissen rond de onafhankelijkheid van Indonesië. Die werd op 17 augustus 1945 uitgeroepen, maar het duurde nog een aantal jaren voor ook Nederland doorhad dat het de Indonesiërs menens was en de overdracht getekend werd. Daar ging wel een periode met ongekende wreedheden en politieke druk van met name Amerika aan vooraf. Van Reybrouck begint een paar decennia voor de onafhankelijkheid, met het beschrijven van het leven in Nederlands Indië aan de hand van de vergelijking van de 3 reisklassen op een pakketboot: de derde klasse voor de inheemsen, de tweede klasse voor de Chinezen, handelaren en "Indo's" en de eerste klasse voor de Nederlanders. En veel uitwisseling of mogelijkheden om een (reis)klaase te stijgen waren er niet. En dan bezetten de Japanners Indonesië, interneren alle Nederlanders en moeten met veel te weinig mensen het land dat ze olie en rubber kan leveren bezet houden. Een uitgelezen gelegenheid voor een groep jonge, in Nederland opgeleide Indonesiërs om te beginnen met het uitbouwen van de onafhankelijkheidsstrijd. Na de oorlog denkt Nederland even dat ze de Verenigde Staten achter zich hebben staan als ze de macht weer over willen nemen, maar als die er van overtuigd raakt dat de nieuwe garde in Indonesië niet de communisten zijn die ze vreesden staat Nederland, inmiddels met de benen tot aan de knieën in het bloed van de politionele acties, er opeens alleen voor en gaat het snel.

Een heel rijk boek, veel te veel informatie om hier zelfs maar samen te vatten. Ik wist dat de politionele acties een zwarte bladzijde in de Nederlandse geschiedenis zijn, maar dat er zo veel echte oorlogsmisdaden met medeweten of zelfs instemming van legertop en zelfs regering zijn gepleegd, wist ik niet precies. En dat de Nederlandse regering constant verdragen ondertekende en ze dan weer eenzijdig niet uitvoerde ook niet. Een boek, kortom, dat een lacune in mijn kennis opvulde en een sisyfuswerk van Van Reybrouck om niet alleen alle bronnen uit te zoeken, maar ook eindeloze hoeveelheden thee (in Indonesië) en koffie (in Nederland) te drinken met de laatste nog levende ooggetuigen van de ontstaansgeschiedenis van de onafhankelijke staat Indonesië. En zoals altijd vlot geschreven.

 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1091. Anne Eekhout - Mary

Kijkje in de ziel van een jonge vrouw die een klassieker schrijft

30 december 2021

De 18-jarige Mary Shelley zit in 1816 samen met haar verkering Percy Shelley, haar zoontje William, haar stiefzus Claire, de dichter Lord Byron en zijn Italiaanse lijfarts John Polidori op een landgoed aan het Meer van Genève. Het is door de uitbraak van de vulkaan de Tambora in Indonesië "het jaar zonder zomer" en ze worden dan ook geteisterd door lage temperaturen en eindeloze regenbuien. Onder invloed van te veel wijn met laudanum (een opiaat) besluiten ze om een wedstrijd te doen wie het beste spookverhaal kan schrijven. Een uitdaging waaruit uiteindelijk de klassieker Frankenstein zal ontstaan. Maar daarvoor moet Mary terug naar een periode in haar leven waarbij ze als veertienjarige verbleef bij de familie Baxter in Schotland. Samen met haar leeftijdgenote Isabella maakt ze lange wandelingen en bespieden ze de echtgenoot van de oudste zus, Margaret, David Booth, die ze eng en bijzonder vinden en waar ze hele verhalen bij bedenken. Die verhalen komen nu terug om ingebouwd te worden in Frankenstein.

Het boek speelt zich deels af op het landgoed, waar Mary moeite heeft met de vrijgevochten seksuele moraal van Percy die het onder haar ogen aanlegt met haar stiefzus Claire, die nogal een drama queen is en de aandacht van de heren van het gezelschap opeist. Ook probeert ze in het reine te komen met de wiegedood van haar jonge dochtertje en met de dood van haar moeder Een bekende feministe) die in het kraambed gebleven is. Het grootste deel van het boek beschrijft de periode waarin de 14-jarige Mary verblijft bij de familie Baxter. Langzaam maar zeker bouwt ze een vriendschap op met de dochter des huizes, Isabella, die na de dood van haar moeder op zijn zachtst gezegd vreemd is. Maar de echtgenoot van haar zus David Booth is zonodig nog vreemder en ik vermoed dat hij de meiden bedwelmt met psychedelica door hun eten en drinken. De lucht is zwanger van bovennatuurlijke verschijnselen en vermoedens van misdragingen van David Booth. En in die speciale atmosfeer wordt Mary verliefd op Isabella, die ze uiteindelijk af moet staan aan David Booth.

Een boek over een niet alledaagse vrouw uit de maatschappelijke bovenklasse die op 18-jarige leeftijd al een klassieker van wereldformaat schrijft. Vooral het eerste deel las lekker weg, richting het einde werd het wat stroperiger.
 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1092. Hans Faber - De Rus

Lekker bingelezen

2 januari 2022

Als er een dode Rus in een Amsterdamse gracht wordt gevonden waar ook nog eens een fles wodka op de kade staat is de conclusie snel getrokken: verzopen dronken Rus. Maar Vince van Zandt, ex-politieman en nu misdaadverslaggever bij De Stem van Nederland (drie keer raden welke krant dat is, zelfs de locatie van het hoofdgebouw klopt met de werkelijkheid) heeft het gevoel dat er een luchtje aan de dood van de man zit, zeker als hij erachter komt dat dit ongeveer de enige Rus ter wereld is die niet drinkt. Dus gaat hij verder op onderzoek uit. Daarbij ontdekt hij dat de o zo fatsoenlijk lijkende financieel adviseur in werkelijkheid betrokken is bij allerlei louche zaakjes van hooggeplaatste personen uit Centraal Azië. Zijn tocht brengt hem naar Zutphen, waar hij ontdekt dat een ex-kickbokser met nul verstand van tapijten de baas is van een handel in oosterse tapijten. En ook komt hij in contact met de nogal eng-sprituele yogaleraar van zijn vriendin Yara. De relatie met Yara is al niet meer zo best en door al het werk dat hij in de zaak steekt daalt die echt naar een dieptepunt. Uiteindelijk weet Van Zandt de zaak op te lossen, maar niet voordat er flink wat doden zijn gevallen en hij zijn leven ook niet echt zeker meer is. Maar het levert hem wel een prachtige scoop op in zijn krant (ongetwijfeld in de chocoladeletters waar deze krant om bekend staat).

Een fijn boek om te lezen met voor (ex-)Amsterdammers beschrijvingen van de stad die zo nauwkeurig zijn dat je Van Zandt's tochten op de voet kan volgen. Geschreven door een ex-(misdaad) journalist van De Volkskrant en dat merk je: vlot geschreven met kennis van zaken. Het is nu een paar weken later: ik heb het boek bijna in één ruk uitgelezen, inclusief uren 's nachts. Maar nu ik deze recensie zit te lezen heb ik moeite om het verhaal terug te roepen. Ik had het oorspronkelijk vijf sterren gegeven omdat ik me er helemaal in had verloren, maar uiteindelijk is het vier sterren geworden: een goed leesbaar, uiterst spannend boek.
 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1093. Roddy Doyle - Life without children

Korte verhalen waar ik niks mee kan

9 januari 2022

Tijdens de coronapandemie worden mensen opeens op zichzelf en hun kleine directe kringetje teruggeworpen. Allerlei sociale activiteiten en interacties vallen weg en dingen die je gedachtenloos deed zijn nu opeens een besmettingsrisico. En natuurlijk afstand houden, handen wassen, maskers op, en (een regel die we in Nederland neit kenden) dicht bij huis blijven. Roddy Doyle heeft een  tiental korte verhalen geschreven waarin duidelijk wordt hoe ontheemd mensen (met name zestigers) zich voelen in de nieuwe situatie.

Probleem is dat ik heel weinig heb met korte verhalen en dat deze verhalen echt alleen maar negatief en zwaar waren. Terwijl er (ondanks alle beperkingen die de pandemie met zich meebrengt) genoeg te lachen is en, zeker in het begin, mensen ontzettend aardig voor elkaar waren. Een boek, kortom, waar ik wenig mee kan, ik heb wel betere boeken van Roddy Doyle gelezen.
 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1094. Kazuo Ishiguro - Klara en de zon

Begint aardig, maar gaat een beetje als een nachtkaars uit

23 januari 2022

Klara is een KV, een Kunstmatige Vriendin. Een KV is een robot die pubers helpt om door een lastige tijd heen te komen. Klara wordt gevoed door zonne-energie en dicht dus speciale krachten toe aan de zon. Dit begint al als ze in de winkel staat te wachten op een kind dat haar wil hebben. En dat valt niet mee, want inmiddels is de nieuwe generatie KVs op de markt verschenen. Maar Klara is niet zomaar een KV, het is een hoogsensitieve robot die snel doorheeft hoe het met iemand gaat, al zoekt ze er soms de verkeerde verklaring bij. Uiteindelijk wordt ze de KV van Josie, een meisje dat op het platteland woont en eigenlijk maar één echte vriend heeft, haar buurjongen Rick. Maar Josie is "opgetild" en Rick niet, waardoor zij allerlei privileges heeft. Het nadeel van "opgetild" zijn is dat veel kinderen er zo ziek van worden dat ze er zelfs dood aan kunnen gaan. De zus van Josie is op die manier al overleden en de moeder van Josie heeft een plannetje bedacht voor het geval Josie ook dood gaat. En het gaat echt niet goed met Josie: ze  voelt zich constant niet goed (of wordt aangepraat dat ze zich niet goed voelt). Klara probeert op alle mogelijke manieren  Josie te helpen met haar genezing, zelfs als dat ten koste van haar eigen "gezondheid" gaat. Uiteindelijk komt er een keerpunt en is Klara niet meer nodig en belandt op de stort.

Het blijft lang onduidelijk wat "opgetild" inhoudt, maar volgens mij is het een genetische modificatie waar met name pubers (tijdelijk) last van hebben. Het verhaal begint best boeiend, omdat je niet vaak de wereld ziet vanuit het perspectief van een robot, maar op den duur is het nieuwe er wel af en verandert Klara meer in een wat communicatief gemankeerde vrouw. Op dat moment wordt het boek ook wat minder interessant. Voor mij was het niet het meesterwerk dat veel recensenten er van maakten.
 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1095. Ragnar Jónasson - Poolnacht 

Veel snel wisselende verhaallijnen, dus je moet het boek snel lezen

27 januari 2022

Als het dorpje Siglufjördur in quarantaine moet omdat er een toerist met een hemorrhagische koorts is geweest, heeft agent Ari tijd om te kijken naar de dood van de tante van inwoner Heddin in 1955, bijna 60 jaar geleden. Ze zou rattengif hebben ingenomen omdat ze niet meer tegen het leven kon in de winterse afgelegen fjord Hedinsfjördur: of dit per ongeluk of expres is gebeurd is onduidelijk. Alleen duikt er een foto op waaruit blijkt dat er iemand in de fjord woonde die onbekend is.

Ondertussen wordt de zoon Snorri van een voormalige IJslandse partijleider doodgereden en raakt er een klein kind kwijt. En dit wordt allemaal gevolgd en verslagen door de journaliste Isrun, die voor het nationale ournaal werkt.

Uiteindelijk worden (uiteraard) alle verhaallijnen opgelost, maar je moet er wel goed bij blijven , want er zijn veel personages en veel verhaallijnen en er wordt vaak geschakeld tussen deze verhaallijnen. Dit is weer een boek van een IJslandse thrillerschrijver. Het maakt voor mij in ieder geval duidelijk dat IJsland, met zijn eindeloze poolnachten, niet de plaats is waar ik zou willen wonen, al wil ik er dolgraag een keer naartoe.
 

Terug naar de lijst met boekrecensies



1096. Heidi Benneckenstein - Een Duits meisje 

Een inkijkje in een gesloten wereld

1 februari 2022

Heidrun wordt geboren in een gezin met 4 dochters, een redelijk onzichtbare moeder en een tyrannieke vader, die zijn kinderen ultra-rechts opvoedt. En als kind denk je dat dat de normale wereld is, dus zingt ze vol overgave verboden liederen, leest neonazistische lectuur, gaat op zomerkamp ergens diep in het bos (dat blijkt later te zijn omdat zulke kampen verboden zijn) en deelt op marktpleinen pamfletten van neonazistische partijen uit. Als ze in de puberteit raakt wordt dit eigenlijk alleen maar erger: met haar schoolverlatende, werkloze "kameraden" zuipt ze zich een stuk in de kraag, slaat gewone mensen in elkaar en gaat naar concerten van ultrarechtse popbands. Daar ontmoet ze als 14-jarige de wat oudere Felix Benneckenstein, een man die in hoog aanzien staat binnen de scene omdat hij de zanger en liedjesschrijver van één van de bekendere bands is en voor de duvel niet bang. En dan gebeurt er min of meer een wonder: Heidrun (die zich Heidi is gaan noemen) en Felix keren zich niet alleen steeds verder van hhet nazistische gedachtengoed af, maar gaan zelfs actief helpen om mensen die uit willen treden op te vangen en wegwijs te maken in de gewone wereld.

Want het is echt uittreden: opeens is je hele "vrienden"kring verdwenen, word je zelfs bedreigd, moet je een nieuwe invulling aan je leven geven en een nieuw wereldbeeld opbouwen. Het deed me nog het meest aan de verhalen van afvallige Jehovah's getuigen denken. Een boek dat belangrijk is omdat het laat zien dat er echt een substantiële nazistische onderstroming is (en niet alleen in Duitsland vrees ik) die veel gevaarlijker is dan je zou denken, vooral omdat het bestaat uit gedesillusioneerde losers die niet nadenken voordat ze iets doen aangestuurd door opportunistische narcisten. En door het zuipen, de muziek, de kleding en het tegengeluid heeft het een grote aantrekkingskracht op pubers. En zit je er eenmaal in, probeer er dan maar eens uit te komen... Een boek dat misschien niet heel goed geschreven is, maar wel een belangrijk inkijke geeft in een gesloten wereld.
 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1097. Hans Faber - De minister 

Waarschijnlijk hoger waarheidsgehalte dan je zou willen

6 februari 2022

Jan de Reuver is een jonge politicus die een komeet-achtige carrière doormaakt: van wethouder in Tilburg tot minister van economische zaken en voor hij het weet is hij de minister-president van Nederland. Hij wordt alom geprezen om zijn moed, zeker nadat hij eigenhandig een bezetting van een varkensstal door een groep activisten van Meat the Victims heeft "opgelost". Maar Jan de Reuver is niet alleen: achter hem staan een aantal adviseurs die gratis advies leveren. Alleen weten we allemaal dat gratis advies niet bestaat: de organisatie waar deze adviseurs voor werken is één van de machtigste lobby-organisaties van Nederland, die ook nog allerlei schimmige handeltjes heeft. Als er na de bezetting van de varkensstal een dode activiste wordt gevonden gaat misdaadjournalist Vince van Zandt op onderzoek uit en langzaam maar zeker ontrafelt hij, met gevaar voor eigen leven en dat van zijn collega's, de waarheid achter Jan de Reuver, de lobby-organisatie en Meat the Victims.

Een boek dat goed geschreven is, lekker actueel is (politici mogen nu niet meer direct bij lobby-organisaties gaan werken nadat ze de politiek verlaten hebben) en de misstanden in de intensieve veehouderij en de internationale handel aan de kaak stelt. Weer met veel plezier gelezen na De Rus. Kom maar op met het volgende deel van de serie!

 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1098. Elvin Post - De cursus 

Tien kleine negertjes, maar dan anders...

20 februari 2022

Carol Arrington heeft een droom: schrijfster van thrillers worden in plaats van de journaliste van een weinig inspirerend magazine die ze nu is. Als ze wat geld erft besluit ze naar een peperdure schrijfcursus Kill Your Darlings te gaan van de bestsellerauteur Victor Astor. Die cursus duurt een week, vindt plaats op een afgelegen eiland voor de kust van Vancouver en de deelnmers moeten hun telefoons en laptops op het vasteland achterlaten, waarmee ze wel erg afgesneden zijn van de buitenwereld. De cursus begint veelbelovend, maar al snel verandert het in een thriller: één voor één komen de deelnemers en de ondersteunende staf om op hele diverse manieren. Dit geheel volgens de schrijfopdracht die Victor Aster zijn cursisten heeft gegeven. De overlevenden weten niet waar ze het moeten zoeken en de politie bellen kan dus niet. Al snel slaat de paranoia toe en proberen de deelnemers zichzelf en hun medecursisten te behoeden tegen het onzichtbare kwaad. Ondertussen probeert de vriend van Carol haar te bereiken omdat hij een vraag heeft. Als dat alsmaar niet lukt besluit hij op onderzoek uit te gaan en dat blijkt uiteindelijk een cruciale beslissing.

Een lekker spannend boek. Misschien niet superliterair en het doet wel erg aan "Tien kleine negertjes" van Agatha Christie denken, maar je voelt de spanning en pas aan het eind wordt het duidelijk wie de oordenaar is en waarom deze de slachtpartij aanricht.
 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1099. Gregg Hurwitz - Dark horse 

Eenmansleger rolt twee drugskartels op

26 februari 2022

De Nowhere Man is terug. Nadat de flat van Evan Smoak opgeblazen is door een raket heeft hij even de tijd nodig om de boel weer op orde te krijgen. Als zijn hulplijntelefoon weer afgaat komt hij in een gecompliceerde zaak terecht: de hulpvrager is de vader van een ontvoerde tiener: het meisje is ontvoerd door een drugskartel tijdens haar verjaardagsfeest. Alleen is pa zelf ook niet bepaald brandschoon: ook hij is drugsdealer, maar wel (zo blijkt) een drugsdealer met ook nog een andere kant: hij helpt de bewoners van het gebied, woont in een redelijk bescheiden huis en is zelf geen drugsgebruiker. Dit in tegenstelling tot zijn opponent en de ontvoerder van zijn dochter: die spoort echt niet. Raul Montesco van het Leones cartel vermoordt gemakkelijker mensen dan dat hij een broodje kaas eet, is omrings door psychopaten, zit in de mensenhandel en zit tot aan zijn nekharen in de drugs, die hij niet alleen verhandelt, maar ook produceert en gebruikt. Evan gaat op pad om dochter Anjelina te bevrijden, maar de zaak blijkt ook in dit geval gecompliceerder te liggen. Anjelina heeft een paar hele slechte beslissingen genomen op basis van angst voor de reactie van haar vader en komt er te laat achter dat angst een slechte raadgever is. Eénmansleger Evan heeft af te rekenen met een heleboel bad guys om de zaak tot een goed einde te brengen. En daarnaast spelen er ook nog allerlei zaken in zijn privéleven: 16-jarige protegé Joey wil met Dog de hond op reis en Evan ziet dat niet zitten, onderbuurvrouw Mia krijgt een toeval en haar 9-jarige zoon Peter is doodsbang na zijn vader ook zijn moeder te verliezen.

Weer een hele goede thriller en geweldig dat Smoak steeds meer en tegen wil en dank een privéleven begint te krijgen, waardoor er ontwikkeling in zijn personage zit. Lekker boek, uitgelezen in het vliegtuig terug uit Zimbabwe.
 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1100. Matt Brolly - Dead eyed 

Beetje rommelige jacht naar een seriemoordenaar

5 maart 2022

DCI Michael Lambert is al een paar jaren op non-actief gesteld van zijn werk bij een speciale eenheid van de politie, The Group, na de dood van zijn dochtertje als hij toch weer een zaak ingezogen wordt: een oud-studiegenoot van hem wordt dood gevonden met zijn ogen verwijderd en een latijnse spreuk in zijn borst gekerfd. En dit is niet bepaald de eerste persoon die zo sterft, 18 jaar geleden was een andere studiegenoot ook al zo vermoord, evenals een flink aantal andere mensen. Alleen rijst nu de vraag waarom de moordenaar na een pauze van 18 jaar zijn "vak" weer opgenomen heeft. De speurtocht brengt Michael van Londen naar Bristol, waar hij samen met DCO Sarah May op zoek gaat naar het verhaal achter deze zogenaamde "Souljacker". Ondertussen probeert hij ook nog een manier van leven te vinden met zijn vrouw en moet hij min of meer passen op een zwaar alcoholistische oud-studiegenoot. De moordenaar blijkt zich te verstoppen achter een hele serie stromannen, die stuk voor stuk bepaald geen lievertjes zijn, maar ook hun leven niet zeker zijn. En dat zijn Michael en Sarah ook niet: in een race tegen de klok moeten ze neit alleen proberen de moordenaar te identificeren om zo meer doden te voorkomen, maar zijn ze ook hun eigen leven niet zeker.

Een boek met een behoorlijk complex plot, waarbij je soms zoiets hebt van "wie was dat ook alweer?", ook iets te veel overgoten met alcohol (ik zou niet kunnen functioneren met zoveel alcohol in mijn bloed), maar wel het lezen waard, zeker voor een eerste deel.
 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1101. Angela Marsons - One hour 

Hoe 1 uur je toekomst kan bepalen

6 maart 2022

Als 17-jarige werkt Kim Stone, na een leven van kindermishandeling en opvanghuizen, in een hotel waar ze steeds een andere positie krijgt omdat ze nergens echt op haar plaats is. Bovendien probeert ze haar hoofd boven water te houden door soms eten uit de vuilnisbak te halen en mee naar huis te nemen. Maar haar hart is niet in haar werk en uiteindelijk wordt ze ontslagen. Als ze op weg naar huis een supermarkt bezoekt ziet ze hoe twee opgeschoten knapen eerst binnen lopen te etteren en vervolgens buiten een zwerver het leven zuur maken. Na een paar flinke klappen komt ze in aanraking met een politieagent die haar laat zien dat ze ook opeen andere manier haar rechtvaardigheidsgevoel vorm kan geven. Het begin van een carrière...

Een heel kort (gratis) verhaal dat toch alles heeft wat de boeken van Angela Marsons zo de moeite waard maken: humor, rechtvaardigheidsgevoel, en het opkomen voor de zwakken in de samenleving. Leuk verhaaltje.
 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1102. Jozef Wittlin - Het zout der aarde 

Het vermalen van de gewone man in de oorlogsmachine

18 maart 2022

Pjotr is een simpele, ongeletterde ziel die in de West-Oekraiense uithoek van het Habsburgse Rijk overleeft door klusjes te doen op en rond een klein stationnetje. Zijn bezit bestaat uit een hond, een simpel huisje en een baanwachterspet. Hij vertrouwt compleet op de wijsheid van de keizer en als in 1914 de oorlog uitbreekt vraagt hij zich niet af of dat een goede beslissing was. Hij gaat naar de keuring, waar hij, in tegenstelling tot de rest van de  mannen, zich niet slechter voordoet dan hij is. Hij wordt goedgekeurd, maar iedereen gaat ervan uit dat de oorlog binnen een paar weken afgelopen zal zijn. Uiteindelijk wordt hij toch opgeroepen als soldaat en moet hij, voor het eerst in zijn leven, zijn vertrouwde omgeving achter zich laten. De soldaten nemen afscheid van hun geliefden en worden in veewagons geladen en naar Hongarije gereden, waar ze zullen worden "opgeleid" tot kanonnenvoer. Pjotr mag bij de deur staan omdat zijn medereizigers denken dat hij weet waar ze zijn omdat hij bij de spoorwegen werkt. Aangekomen bij het opleidingscentrum moeten ze wachten op de opleidingssergeant die er stiekem van droomt om naar het front te worden gestuurd en daar heldendaden te verrichten. En dan eindigt het boek...

De Poolse Jood Jozef Wittlin was voor de tweede wereldoorlog een bekende schrijver, die zelfs genoemd werd als kanshebber voor de Nobelprijs. Maar daarna werd hij volkomen vergeten. Dit boek zou het eerste deel van een trilogie zijn, maar hij verloor zijn onderzoeksgegevens en zijn conceptteksten tijdens zijn omzwervingen en vlucht. Uiteindelijk zijn delen twee en drie er nooit gekomen. Het zout der aarde is een verrassend modern boek dat heel knap vertaald is. Hiep hiep hoera voor de leesclub, anders had ik dit boek nooit gelezen.

 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1103. Jonathan Kellerman - Motive 

Een culinaire seriemoordenaar

22 maart 2022

Katherine Hennepin wordt gewurgd gevonden in haar huis, waar de tafel gedekt is voor een romantisch etentje voor twee. Toch is het voor detective Milo Sturgis niet mogelijk om de zaak rond te krijgen, omdat de verdachte een waterdicht alibi heeft. En dan begint het aantal zaken toe te nemen waarbij vrouwen vermoord worden en er in hun buurt eten wordt aangetroffen: alles van een supersjiek diner tot fastfood. Milo schakelt zijn vriend en psycholoog Alex Delaware in en samen proberen ze duideilijk te krijgen wie de dader zou kunnen zijn. In het begin zitten ze op een compleet verkeerd spoor, maar uiteindelijk wordt het opeens duidelijk wie de dader is, maar dan moeten ze hem nog te pakken krijgen...

ik had al lang niets meer van Jonathan Kellerman gelezen, maar het was een plezierige hernieuwde kennismaking. Een boek dat ik in een paar dagen uitgelezen heb tijdens een missie naar Mali. Grootste uitdaging was het lezen van een boek in het Engels als je de hele dag in het Frans bezig bent, maar dat doe ik mezelf aan.
 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1104. Jaap Scholten - Kameraad Baron 

Had volgens mij ook in de helft van het aantal bladzijden gekund

2 april 2022

Jaap Scholten is getrouwd met een vrouw van oude Transsylvaanse adel die in Boedapest woont. Over de jaren heen heeft hij het gebied heel veel bezocht en kennis gemaakt met ongeveer ieder lid van de adel. In Kameraad Baron beschrijft hij met name de periode van de twintigste eeuw, waarin Transsylvanië, en met name de adel vermorzeld, werd tussen Hongarije en Roemenië en door het communisme.  Mensen werden vermoord, in detentie gezet, kinderen mochten niet naar school, volwassenen mochten alleen ongeschoold werk doen, bezittingen werden onteigend, misbruikt en vernietigd. In de 21e eeuw begon de teruggave van met name de kastelen, maar de restauratie is bijna niet op te brengen en de corruptie in Roemenië en Hongarije is dusdanig dat veel inmiddels in het buitenland wonende leden van de adel niet willen of durven te beginnen aan de terugvordering van hun bezittingen.

Het boek bevat veel getuigenverslagen, maar is soms een beetje rommelig van opzet. Ook is iedereen familie van iedereen, waardoor de familieverbanden, zeker voor iemand zoals ik die uit een hele kleine familie komt, onontwarbaar zijn. Wel een boek dat  vragen bij mij oproept: Waarom wisten we in het Westen niet hoe slecht de situatie in Roemenië was onder Ceauçescu? Hoe is het mogelijk dat bananenrepublieken als Hongarije en Roemenië lid konden worden van de EU? Maar ik denk  dat het boek ook in de helft van het aantal bladzijden had gekund.
 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1105. Jeroen Windmeijer - De genesissleutel 

Beetje flauwekul

14 april 2022

Angel en Luz zijn piloten die toeristen rondvliegen boven de Nazca-lijnen in Peru. Als ze op een dag een examenvlucht maken zien ze een man halfdood en uitgedroogd in de woestijn liggen. Het blijft de priester Tomas te zijn. Hij is iets groots op het spoor en tegen wil en dank worden Angel en Luz deze speurtocht ingezogen. Alles draait om een alternatieve interpretatie van veel bijbelverhalen, die allemaal zouden verwijzen naar de activiteiten van een buitenaardse beschaving. Tomas heeft aantekeningen gemaakt in een opschrijfboekje en de halve wwereld lijkt achter dit boekje aan te zitten. Angel en Luz hebben het teruggegeven aan Tomas' medepriester Alvaro, die probeert uit te vogelen wat Tomas op het spoor is. Langzaam maar zeker wordt het duidelijk dat het verhaal (ook) draait om een hedendaagse sekte rond een Duitse dame, die een stuk land heeft gekocht in de buurt van Nazca, zich bezig houdt met ethisch verwerpelijke praktijken en denkt dat het einde der tijden nabij is. Uiteindelijk komt het verhaal tot een apotheose op de avond voor Allerheiligen, als alles en iedereen bij elkaar komt op een grote begraafplaats.

Bij ons thuis stond er een boek op de plank "Waren de goden kosmonauten?" Ik vermoed dat mijn vader dat een keer in een vlaag van verstandsverbijstering gekocht heeft, maar ik moest er aan denken toen ik dit boek aan het lezen was. Jeroen Windmeijer is, als Leidse schrijver, behoorlijk populair in mijn woonplaats Leiden, maar aan mij is dit niet besteed. Daar waren eigenlijk twee redenen voor. Het eerste is inhoudelijk: ik vond het allemaal nogal flauwekul, ik ben niet zo van de extraterrestriële complottheorieën. Het andere is stylistisch: het boek bevat 85 korte hoofdstukken en het perspectief wisselt bijna altijd per hoofdstuk, ook als dat niet echt nodig is. Dit maakt het boek nogal rommelig om te lezen.
 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1106. Marieke Lucas Rijneveld - Het warmtefort 

Mooi, melancholisch boekenweekessay

15 april 2022

Marieke Lucas woonde als kind in een klein dorp, Nieuwendijk, aan de rand van de Biesbosch. Als hij drie is komt zijn broer om bij het oversteken van een drukke weg en verandert het gezinsleven radicaal: de ouders slagen er niet echt in om over hun verdriet heen te komen en daardoor voelt de kleine Marieke zich niet echt gezien. Dat verandert als hij op school komt en een serie juffen krijgt die stuk voor stuk liefdevol en beschermend geven en zelfs als hij niet mee kan komen niet kwaad worden, maar blijven proberen om hem bij de rest van de klas te trekken. En nu is Marieke Lucas terug omdat De Regenboog, de school waar het zich allemaal afspeelde, gesloopt dreigt te worden. De enige reden dat dat niet gebeurt is een kolonie (beschermde) dwergvleermuizen die de school tot hun huis hebben gemaakt. Met zijn rug tegen de Rijneveldboom, vernoemd naar Vader Rijneveld die een gewaardeerd onderwijzer was op De Regenboog en met zicht op het schoolgebouw haalt hij herinneringen op aan de school, de juffen, de meesters, maar ook de opa van een vriendinnetje die vertelde over de geschiedenis van de school. En daartussen door wordt er verwezen naar het boek Mathilda van Roald Dahl, die ook door een liefdevolle juf werd opgevangen.

Marieke Lucas Rijneveld is amper dertig en nu al in staat om een melancholisch boek te schrijven met ook nog eens prachtige omschrijvingen zoals ogen die "smurfensnoep-blauw" zijn, hoe kom je erop... Het is ook fijn om een keer een boek van hem te lezen dat niet van ellende aan elkaar hangt. Een geslaagd boekenweekessay met de eerste liefde van veel mensen, de juffen op school, in de hoofdrol.
 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1107. Ilja  Leonard Pfeijffer - Monterosso mon amour 

Behoorlijk geslaagd boekenweekgeschenk

17 april 2022

Carmen heeft als de vrouw van een diplomaat haar hele leven achter haar man aangereist en zelf eigenlijk niets gedaan  behalve sherry drinken en tennissen. Nu is haar man met pensioen (en weigert het huis te verlaten) en werkt zij als vrijwilligster bij de lokale openbare bibliotheek in L***. Na een lezing van Ilja Leonard Pfeijffer besluit ze te vertrekken naar Monterosso in Italië, waar ze op zoek wil gaan naar haar eerste liefde, Antonio, die ze bijna een heel leven geleden als puber ontmoette tijdens een vakantie met haar ouders. En dan slaat het noodlot toe: eerst wordt haar telefoon gestolen, dan breekt de coronacrisis los en zit te dus zonder communicatiemogelijkheden veel langer vast in Monterosso dan ze oorspronkelijk van plan was. De eigenaresse van de Bed & Breakfast "organiseert" een Antonio, maar dat blijkt een opzetje te zijn. Ondertussen ontmoet ze in het dorp een jongetje die uiteindelijk de sleutel blijkt te zijn tot het oplossen van het raadsel Antonio.

Een behoorlijk geslaagd boekenweekgeschenk. Ik hoop en ga er vanuit dat de cameo van Ilja Leonard Pfeijffer in een boek van Ilja Leonard Pfeijffer bedoeld is als een tongue in cheek, anders is het behoorlijk ijdel. Een boekje dat prettig wegleest en mooi aansluit bij de (corona-)actualiteit zonder dat dat overheersend wordt.
 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1108. Edmund de Waal - Brieven aan Camondo 

Beschrijving van een verdwenen wereld, maar boeide me niet zo

19 april 2022

Aan het eind van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw heeft Parijs een grote groep rijke Joodse families die zich in stadspaleizen in de buurt van het Parc Morceau vestigen waaronder bankiers en kunstverzamelaars. Enkele deuren naast het huis van de familie Ephrussi (de voorouders van Edmund de Waal) bevindt zich het huis van de familie  Camondo. Pater familias Moïse start een kunstverzameling die hij op een dag wil overdragen aan zijn zoon Nissim. Zodra de Eerste Wereldoorlog uitbreekt meldt Nissim zich aan bij het leger, wordt piloot en komt om tijdens de gevechten. Dochter Beatrice is dol op paardrijden en bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog hebben zij en haar dochter grote moeite om hun paarden achter te laten. Daardoor vluchten ze uiteindelijk net te laat voor de nazi's en worden ze in Auschwitz vermoord. Het huis van de familie Camondo en de kunstcollectie blijven achter als een aandenken aan tijd en stijl van leven die door de geschiedenis weggevaagd is. Momenteel is het huis een museum, het Musée Nissim de Camondo. Edmund de Waal mocht een tijdlang in het museum onderzoek doen, waarbij hij onder andere de uitgebreide correspondenties van de familie, de meubelen en de kunst als basis nam voor een reeks brieven aan Camondo waarin hij het leven van de familie beschouwt. 

Ik heb eerder van Edmund de Waal "The hare with the amber eyes" gelezen, een wonderschoon boekje waarbij hij ook aan de hand van voorwerpen het verloren gegane leven van Joodse families voor de oorlog beschreef. Op de een of andere manier had ik minder met dit boek dan met zijn vorige boek, misschien door de gekozen vorm: de brieven interesseerden me minder dan wanneer hij een meer beschrijvende vorm had gekozen.
 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1109. Yrsa Sigurdardottir - R.I.P. 

IJslandse thriller over een moderne vorm van pesten

24 april 2022

Een populair tienermeisje wordt 's avonds aan het eind van haar werk in een bioscoop aangevallen en meegenomen. Er verschijnen filmpjes op Snapchat voor haar vriendinnen waarin ze haar ontvoerder smeekt om haar niet te mishandelen en in leven te laten, maar uiteindelijk wordt haar lijk gevonden met een papier met daarop het cijfer 2. Even later gebeurt er hetzelfde met  een populaire jongen die het cijfer 3 krijgt. Maar wie is dan nummer 1? Het is aan inspecteur Huldar en psychologe Freyja om te proberen deze zaak op te lossen. En de oplossing zit in een richting waar onze generatie niet meteen aan denkt: cyberpesten. Vroeger was pesten al erg genoeg (sprak zij uit ervaring), maar het bleef in ieder geval beperkt tot direct contact pesten. Met de huidige internetmogelijkheden kan iemand helemaal kapot gemaakt worden zonder dat hij/zij zelfs maar weet wie erachter zit. En dat moeten Huldar en Freyja dus zien op te lossen. De speurtocht brengt hen naar iemand die als kind zodanig gepest werd dat de enige uitweg zelfmoord leek te zijn.

Een IJslandse thriller in de Scandinavische traditie: donker, grimmig, licht depressief, maatschappijkritsch en met de nodige aandacht voor het privéleven van de speurders. Ik kende Yrsa Sigurdardottir nog niet, maar dit eerste boek was zeker de moeite waard om eens verder te kijken in haar oeuvre.

 

Terug naar de lijst met boekrecensies


1110. Olga Ravn - Het personeel

Hier kon ik niet veel mee

8 mei 2022

Aan boord van een ruimteschip werken mensen en mensachtige robots samen om een nieuwe planeet te ontdekken. Maar er gaat iets mis en een onderzoekscommissie verhoort alle personeelsleden om te kijken wat er aan de hand is en of het probleem nog op te lossen is. Het boek bevat een verzameling verslagen van deze verhoren. Uiteindelijk komt de commissie tot de conclusie dat drastische maatregelen nodig zijn...

Het boek schijnt een ilosofisch pamflet te zijn over de verhouding tussen mensen en namaak-mensen, maar ik kon er niet veel meer: de verhoren zijn te fragmentarisch en vormen geen geheel. Het boek valt wel in de huidige trend van boeken over de relatie tussen mensen en mensachtigen en op de één of andere manier is het ook een trend in onze leesclub om deze boeken te lezen. Na Ian McEwan's Machines like me en Kazuo Ishiguro's Klara en de zon is dit al het derde boek over dit onderwerp. De andere twee vond ik ook al weinig boeiend, maar dit was wel de minste van de drie voor mij. Overigens was het boek niet slecht geschreven.
 

Terug naar de lijst met boekrecensies




Voor reacties (anti-spam: verwijder XX uit adres)

Terug naar de vorige 30 boekrecensiesTerug naar de lijst met boekrecensies   Door naar de volgende 30 boekrecensies